XİMİYALÍQ TEXNOLOGİYA KAFEDRASÍ

Ximiyalıq texnologiya kafedrası 1993-jılı Qorshaǵan ortalıqtı qorǵaw hám tábiyiy resurslardı únemli paydalanıw kafedrası bolıp jumıs basladı. 1996-jıldan baslap ximiya fakultetinde ximik, ximik-texnolog kadrlardı tayarlap baslanıwı menen kafedranı ataması Organikalıq emes ximiya hám ximiyalıq texnologiya kafedrası etip ózgertildi. Kafedraǵa docentler B.Tanirbergenov (1993-1994), B.Jarekeev (1994-2005), M.Ayımbetov (2005-2006), B.Allambergenov (2006-2009), B.Nurımbetov (2009-2012) (2012-2018) M.Ayımbetovlar basshılıq etti. 2018 jıldan baslap kafedraǵa docent B.Xojametova basshılıq etpekte.

Kafedrada 5320400 – Ximiyalıq texnologiya, 5321000 – Azıq awqat texnologiyası bakalavr baǵdarları boyınsha kadrlar tayarlanbaqta.

Házirgi kúnde kafedra Respublikanı hám shet ellerdi bir qansha joqarı oqıw orınları menen ilimiy hám ilimiy-pedagogikalıq kadrlar tayarlaw máselesinde baylanıslar ornatqan. Tiykarınan, Belorussiya mámleketlik texnologiya universiteti menen qospa bilimlendiriw programması (Double degree programs) tiykarında magistrlar tayarlaw boyınsha jumıslar 2019 jıldan baslanǵan bolıp, 2021 jılı bul baǵdarlamanı pitkeriwshiler universitetimizge oqıtıwshılıq jumısların basladı. Bunnan basqa Tashkent ximiya-texnologiya institutı menen kadrlar tayarlaw baǵdarında jumıslar jolǵa qoyılǵan. Bul institut oqıtıwshıları hám ilimpazları menen birge ximiyalıq texnologiya hám azıq – awqat texnologiyası qánigelikleri boyınsha magistrlar hám ilim doktorların (PhD) tayarlawda ornatılǵan baylanıslar úlken nátiyjeler bermekte.

Ximiyalıq texnologiya kafedrasında 4 sabaqlıq, 5 oqıwlıq qollanba, 2 monografiya, bir neshe oqıw-metodikalıq qollanbalar hám 300 den artıq ilimiy maqalalar baspadan shıqtı. Hár jılı professor-oqıtıwshılar tárepinen shet ellerde hám respublikamızda ótkeriletuǵın ilimiy-teoriyalıq konferenciyalarda kafedra professor-oqıtıwshıları belsene qatnasıp kiyatır. Sonday-aq, kafedrada studentler arasında ilim-izertlew jumıslarıda ke jolǵa qoyılǵan. Kafedrada ziyrek studentler ushın «Jas texnolog» klubı shólkemlestirilgen bolıp, bul jerde studentler ózlerini qızıqqan ilimiy jumısları menen shuǵıllanadı. Hár jılı bolıp ótetuǵın ilimiy-metodikalıq konferenciyalarda studentler óz ilimiy maqalaları menen qatnasıp, olardı juwmaǵı ilimiy toplamlarda járiyalanbaqta. Sonday-aq, respublikadan tısqarıda ótkeriletuǵın ánjumanlardada olardı tezis hám maqalaları járiyalanıp kelmekte. 2021-jılı Ózbekstan Respublikası joqarı oqıw orınları arasında (ximiyalıq texnologiya páni boyınsha) ótkerilgen III tur pán olimpiadasında 4-kurs studentleri B.Juginisov hám D.Kurbiyazovlar sıylıqlı 2-3-orınlardı alıwǵa miyasar boldı.

Kafedra dúzilgen waqıttan baslap injener – texnolog kadrlardı tayarlawǵa úlken dıqqat bólindi. Usı maqsette kafedra oqıw , ámeliyat hám ilimiy izertlew baǵdarları boyınsha Tashkent ximiya texnologiya institutı, ÓzR İA Ulıwma hám organikalıq emes ximiya institutı, «Navoiazot» JShJ, «Nókis Mirab» AAJ, «Qoırat soda zavodı» UK, sıyaqlı kárxanalar menen birge islesip atır.

Studentlerge bilim beriwdi sapasın arttırıw maqsetinde kafedraǵa hár jılı Ózbekstandaǵı ximiyalıq texnologiya sanaatı boyınsha jetekshi qánigeler shaqırılıp sabaqlar ótilip atır.

Kafedra qánigeliklerini ámeliyatları óndiris orınları bolǵan TTJSİ, «Navoiazot» JShJ, «NókisMirab» AAJ, «Qoırat soda zavodı» UK, ÓzR İA QQ bólimi TİBİ ilimiy laboratoriyalarında ótkerilip atır.

Házirgi kúnde ózbek til bilimi kafedrası Respublikanı bir qansha tayanısh joqarı oqıw orınları menen ilimiy hám ilimiy-pedagogikalıq kadrlar tayarlaw máselesinde bay-lanıslar ornatqan. Tiykarınan, jaadan shólkemlestirilgen Á.Nawayı atındaǵı Ózbek tili hám ádebiyat universiteti menen ornatılǵan baylanıslar úlken nátiyjeler bermekte. Kafedra ózbek til bilimini aktual máseleleri menen shuǵıllanadı. İlim doktorı, ilim kandidatların jetilistiriwde Ózbekistan Respublikasını İlimler Akademiyası hám ÓzMU, SamMU menen tıǵız baylanısta boldı.

Qaraqalpaq mámleketlik universiteti janındaǵı ilimiy dárejeler beriwshi  PhD.03/30.12.2019.T.20.03 sanlı  ilimiy keńes qasındaǵı  ilimiy seminar aǵzası.

Joqarı oqıw orınlarınıń  “Ximiyalıq  texnologiya”, “Neft hám neft gazdi qayta islew  texnologiyası”, “Texnologiyalıq mashinalar hám qurılmalar”  talim baǵdarları studentleri  ushın  qaraqalpaq tilinde latın imlasında 1 sabaqlıq:  “Ximiyalıq injiniring processleri hám qurılmaları” (avtorlarlar: Xojametova B.K., Durdubaeva R.M., Reymov A.M., Nurmuxammedov X.S.), Tashkent. “Chulpon”, 2019 j., 1  monografiyası: “Stenovıe keramicheskie materialı na osnove sırevıx resursov Karakalpakstana”, (avtorlarlar: Kadırova Z.R.,  Xojametova B.K.,  Eminov A.M.),  Tashkent. ”Fan”,  2020 j hám  2 oqıw qollanbası baspadan shıqqan.

	Xojametova Biybimaryam Qaypovna, texnika ilimlerini kandidatı, docent. 1968-jılı 23-yanvarda Qaraqalpaqstan Respublikası Qaraózek rayonında tuwılǵan. 1991-jılı Nókis mámleketlik universitetin tamamlaǵan. Qánigeligi: ximiya,  oqıtıwshısı. 1991- jıldan beri Berdaq atındaǵı Qaraqalpaq mámleketlik universitetinde assistent-oqıtıwshı, aspirant, kafedra docenti, ximiya fakulteti dekanını ruxıylıq hám aǵartıwshılıq isleri boyınsha hám  oqıw isleri boyınsha orınbasarı lawazımlarında  islep keldi. Qaraqalpaqstan Respublika-sında jaylasqan jergilikli shiyki zatlar tiykarında: Bekbay lyossi, Xojakol bentoniti hám Xojakol saz topıraqlarınıń mineralogiyalıq, ximiyalıq quramların,  úyrenip, qurılıs gerbishin islep shıgarıw texnologiyası boyınsha ilimiy jumıslar alıp bardı. 2012-jılı «Stroitelnaya keramika s uluchshennımi svoystvami na osnove karbonatsoderjashix glin Karakalpakstana» temasında kandidatlıq dissertaciyasın jaqladı. Qaraqalpaq mámleketlik universiteti janındaǵı ilimiy dárejeler beriwshi  PhD.03/30.12.2019.T.20.03 sanlı  ilimiy keńes qasındaǵı  ilimiy seminar aǵzası. İlimiy-pedagogikalıq iskerligi dáwirinde 70 ke jaqın ilimiy maqala hám tezisleri “Skopus”, “Web of Scientist” hám basqada xalıq-aralıq ilimiy jurnallarda baspadan shıqqan, 10 nan aslam oqıw hám oqıw-metodikalıq qollanba baspadan shıǵarǵan. Joqarı oqıw orınlarınıń  “Ximiyalıq  texnologiya”, “Neft hám neft gazdi qayta islew  texnologiyası”, “Texnologiyalıq mashinalar hám qurılmalar”  talim baǵdarları studentleri  ushın  qaraqalpaq tilinde latın imlasında 1 sabaqlıq:  “Ximiyalıq injiniring processleri hám qurılmaları” (avtorlarlar: Xojametova B.K., Durdubaeva R.M., Reymov A.M., Nurmuxammedov X.S.), Tashkent. “Chulpon”, 2019 j., 1  monografiyası: “Stenovıe keramicheskie materialı na osnove sırevıx resursov Karakalpakstana”, (avtorlarlar: Kadırova Z.R.,  Xojametova B.K.,  Eminov A.M.),  Tashkent. ”Fan”,  2020 j hám  2 oqıw qollanbası baspadan shıqqan. 2018-jıldan baslap kafedra baslıǵı lawazımında islep kelmekte.
	Ayımbetov Maqsetbay Jollıbaevich, texnika ilimlerini kandidatı, docent. 1969-jılı 15-dekabrde  Qaraqalpaqstan Respublikası Nókis rayonında tuwılǵan. 1995-jılı Berdaq atındaǵı QMU tamamlaǵan.Qánigeligi: ximik. 1996-1999 jılları ÓzR İA ÓZXİ «Sintetikalıq preparatlar texnologiyası» laboratoriyasında aspiranturada oqıǵan. 1999-jılı «Mayda dispersli fenasal preparatın jaratıw texnologiyasın islep shıǵıw hám onı polimerler menen modifikaciyalaw» temasında kandidatlıq  dissertaciyasın qorǵadı. 2004-jılı  docent ilimiy ataǵı berilgen. 60 tan aslam ilimiy miynetleri baspada járiyalandı. 2 oqıwlıq, 4 okıw qollanbalardı avtorı. 2019-jıldan baslap «Ximiyalıq texnologiya» kafedrası docenti.
	Madenov Berdimurat Dauletmuratovich, texnika fanlari falsafa doktori (PhD). 1984-yil 21-iyulda  Qoraqalpoǵiston Respublikasi Shomanay tumanida tuǵilgan. 2008-yil Ajiniyaz nomidagi NDPİ tugatgan. 2010-yil Berdaq nomidagi QDU  tugatgan. Mutaxasisligi: ximik. 2017-yil «Kimyoviy texnologiya» kafedrasida assistent wqituvchi. 2018-yil «Noorganik qwshimchalar tutgan termik barqaror ammiakli selitra olish texnologiyasini ishlab chiqish». mavzusida (PhD) dissertaciyasini himoya qildi. 40 dan ortiq ilmiy mehnatlari nashr etildi. 2019-yildan boshlab «Kimyoviy texnologiya» kafedrasida docent wqituvchi.